Vrijwilligerswerk doen is leuk en belangrijk! Om dit alles goed te laten verlopen gelden ook voor dit werk een aantal wetten en regels: van arboregels tot belasting. Wij geven de belangrijkste.
Vrijwilligersorganisaties mogen zelf beslissen of zij vrijwilligers een vergoeding geven. Veel organisaties hanteren het principe dat vrijwilligers zelf geen kosten hoeven te maken om vrijwilligerswerk te kunnen doen.
Vergoedingen
Vrijwilligers kunnen een tegemoetkoming in onkosten ontvangen. We maken daarbij onderscheid tussen de onkostenvergoeding en de vrijwilligersvergoeding.
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is in beginsel niet meer van toepassing op vrijwilligers. Alleen als er ernstige risico’s aanwezig zijn, bijvoorbeeld bij werken op hoogte, onder water of met gevaarlijke stoffen, blijven de Arbo voorschriften wel van toepassing. Voor vrijwilligers onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven blijven een aantal aanvullende voorschriften gelden. Daarnaast blijven vrijwilligersorganisaties op basis van hun zorgplicht verantwoordelijk en aansprakelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden voor hun vrijwilligers.
Minderjarigen
Voor minderjarigen geldt ook dat organisaties zich aan de arbeidstijden moeten houden. De regels over op welke tijden jongeren ingezet mogen worden als vrijwilliger of stagiair verschillen: voor schooldagen gelden andere regels dan voor vrije dagen. Het aantal uren dat zij mogen werken is ook beperkt, afhankelijk van de leeftijd.
Een veilige organisatie
Ook de sociale veiligheid binnen de organisatie is een belangrijk thema. Dit begint bij het voorkomen van ongewenst gedrag. Weten wat jij als organisatie kunt doen? Ga aan de slag met het thema via https://www.inveiligehanden.nl.
VOG
Werkt jouw vrijwilligersorganisatie met kwetsbare mensen? Dan kunnen jouw vrijwilligers in aanmerking komen voor een gratis Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Bekijk de voorwaarden of meld je aan via www.gratisvog.nl.
Sinds 25 mei 2018 geldt de AVG voor alle organisaties die persoonsgegevens verzamelen en bewaren. In alle Europese lidstaten gelden dezelfde regels. De Autoriteit Persoonsgegevens is de waakhond die in Nederland bevoegd is om controles op de privacywetgeving uit te voeren. Voor organisaties die met vrijwilligers werken is het belangrijk om het volgende te bekijken:
Wil je meer weten over de AVG? De Autoriteit Persoonsgegevens heeft hierover alles uitgelegd op de website. Het NOV heeft een stappenplan gemaakt hoe je als vrijwilligersorganisatie met de AVG om kan gaan.
Stel er is sprake van schade, diefstal of vernieling van eigendommen tijdens het het doen van vrijwilligerswerk. Hoe zit het dan met de Wettelijke Aansprakelijkheid (WA)?
Ben ik als vrijwilliger verzekerd?
In het algemeen geldt:
Collectieve verzekering voor vrijwilligers
De gemeente Zwolle heeft een collectieve verzekering voor vrijwilligers en mantelzorgers afgesloten. De vrijwilligersverzekering is bedoeld voor iedere vrijwilliger die bij een organisatie actief is. Het geldt dus ook voor vrijwilligers die bij een moskee of in een buurthuis onbetaald werk doen met een maatschappelijk belang. Let op: de organisaties moeten een vestigingsadres in de gemeente Zwolle hebben. De collectieve verzekering bestaat uit twee pakketten:
Vrijwilligers BasisPolis
Vrijwilligers Pluspolis
Voor mantelzorgers geldt alleen de ongevallen- en persoonlijke eigendommenverzekering uit de BasisPolis.
Verzekering organisaties
Naast de verzekering van vrijwilligers zullen ook organisaties zich moeten verzekeren. Zij kunnen zich verzekeren tegen aansprakelijkheid. Deze verzekering is afhankelijk van de activiteiten van de organisatie en wordt op maat gemaakt door de verzekeraar.